Thursday, August 4, 2016

पाऊलखुणा

पाऊलखुणा 󾇛

बयकडं लक्ष गेलं. भल्यामोठ्या रांगेत लाल लुगड्यातील बय लक्ष वेधून घेतं होती. साधारण ८५ वर्षे वय असावं. तसं वयाचं कारण पुढे करून तिला रांगेऐवजी सरळ रमेदी मातेचं दर्शन घेणं अशक्य नव्हतं, परंतु तिच्या वार्धक्यापेक्षा तिची श्रध्दा जास्त बळकट असावी. किती नितळ, निर्मळ भासत होती बय. काय मागायला आली असेल बय ह्या वयात. तसं बयचं आयुष्य देण्यातचं गेलं असांव. कुठलीही बस असेना, ती जगलीही असेल तर दुसर्यांसाठी. स्वत:चं असं काही जगलीचं नसावी.

बय जसजशी पुढे सरकत होती तसंतसं माऊली अन तिच्यातल अंतर कमी होत होतं. माझं लक्ष बयवरून हटत नव्हतं. इवलीशी बय त्या गर्दीत किती श्रीमंत वाटत होती. जणू वाळलेल्या बागेत डोलणांर गुलाबांच फुलं. बयने हातातली पिशवी उघडली अन अलगदपणे त्यातून अबोलीचा हार बाहेर काढला. बहुतेक बयनेचं बनवला असावा तो हार माऊलीसाठी. किती सुंदर दिसत होता तो हार बयच्या हातात. अन हारापेक्षा सुंदर लाल लुगड्यातील बय.

गेली ३-४ वर्षे बयला मी रमेदमावलीच्या अंगणात पाहत होतो. किती बहरायची ती रमेदमावलीच्या पाऊलवाटेत. तिला रमेदमावलीची ओढ असेल की रमेदमावलीला तिची. बयला ह्या वयात कुठून बळ मिळत असावं इथ येण्याचं? काय संवाद चालला असेल तिच्यात अन रमेदमावलीत इतकी वर्षे? की रमेदमावलीचं तिच्या जगण्याची ओढ असावी? माझं कुतुहुल क्षमत नव्हंत.

काही वेळाने बयची सावली माऊलीच्या दारात पोहोचली. थरथरत्या हाताने बयने अबोलीचा हार माऊलीच्या गळ्यात घातला अन माऊलीच्या गालावर हलकेचं चुंबन घेतलं. किती सुंदर, निरागस अन पवित्र क्षण होता तो. मला क्षणभर माऊलीचा हेवा वाटला. बयने हळुवारपणे आपले हात माऊलीच्या पुढ्यांत जोडले आणि ती माऊलीशी बोलू लागली. तिचां संवाद ऐकण्याची अनामिक ईच्छा माझ्या मनात निर्माण झाली. काय मागत असेल ती माऊलीकडे? अन ह्या वयात? स्वत:साठी नक्कीचं मागायला आली नसावी. तितकी खात्री देवळात उपस्थित कुणीही देऊ शकलं असतं. बयला न ओळखणांरही. तसं मी तरी बयला कुठे ओळखत होतो. पण बय मला माझी,आपली वाटू लागली होती.

माझं मिस्साबलीमध्ये लक्ष नव्हतं. किंबहुना मिस्सेइतकंच पवित्र अन मंगल मला बयचं अन माऊलीचं मिलन वाटतं होतं. बय माऊलीचं दर्शन घेऊन माघारी फिरली. रमेदमावलीचं अंगण बयच्या पाऊलखुणांनी बहरलं होतं. बयच्या परतीच्या वाटेत मी ऊभा होतो. बय जसजशी माझ्या समीप येत होती तसतशी मला एका नितळ सुगंधाची अनुभुती होतं होती. बय काही मागून गेली असेल की देऊन गेली असेल? उत्तरं शोधण महत्वाचं नव्हतं, त्यापेक्षा बयचं स्वर्गीय अस्तित्व डोळ्यात साठवण जास्त गरजेचं होतं.

मी रमेदमावलीच्या चेहर्याकडे पाहिलं. माऊलीच्या चेहर्यात मला बय दिसत होती. मला तो क्षण अगम्य वाटला. मी पाठी वळून बयकडे पाहिलं. मला लाल लुगड्यातील रमेदमावली हळूवार पाऊंल टाकीत गर्दीत विरघळताना दिसली. मी बयच्या पाऊलवाटेत माऊलीच्या पाऊलखुणा निरखू लागलो. माऊली दर्शन देऊन परतली होती. ज्याचं नशिब होतं, त्याने 'रमेदबय' अनुभवली होती.

--------------------------
सचिन मेंडिस 󾇛

No comments: